บทความเกษตร » วิธีการทำ น้ำหมักจากปลา หรือเศษปลา

วิธีการทำ น้ำหมักจากปลา หรือเศษปลา

15 สิงหาคม 2025
509   0

วิธีการทำ น้ำหมักจากปลา หรือเศษปลา

น้ำหมักจากปลา

ถ้าพูดถึงการทำเกษตรในยุคนี้ ใคร ๆ ก็อยากหาวิธีลดต้นทุนกันทั้งนั้นครับ เพราะค่าปุ๋ย ค่ายา ค่าน้ำมัน เดี๋ยวนี้ขึ้นเอา ๆ หนึ่งในเคล็ดลับที่ผมใช้แล้วเวิร์กมากก็คือ “น้ำหมักจากปลา” หรือ “น้ำหมักเศษปลา” ฟังชื่ออาจจะดูเหมือนทำยากหรือเหม็นคาว แต่บอกเลยว่าถ้าทำถูกวิธี ไม่เหม็น แถมได้ปุ๋ยน้ำชั้นดีไปบำรุงพืชผัก ผลไม้ และต้นไม้ในสวนแบบคุ้มสุด ๆ วันนี้ผมเลยจะมาเล่าให้ฟังทีละขั้นตอน ตั้งแต่เตรียมของ หมักยังไง ให้ได้ปุ๋ยน้ำคุณภาพดี ใช้แล้วต้นไม้เขียว ใบงาม ผลดก ที่สำคัญคือช่วยประหยัดเงินในกระเป๋าเราได้เยอะเลยครับ

สิ่งที่ต้องเตรียมในการทำน้ำหมักปลา

  • ปลา เศษปลา
  • พด.2
  • กากน้ำตาล
  • ถังน้ำขนาด 100 ลิตร
  • น้ำ

ขั้นตอนการทำน้ำหมักปลา

  1. วิธีการทำน้ำหมักจากปลา เศษปลานั้นแน่นอนเลยคือ เราต้องมีพวกเศษปลา หัวปลา พุงปลา หัวกุ้ง เปลือกกุ้ง ปลาเป็นตัว ก็ได้ทั้งนั้น ทั้งจะเป็นอย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่างก็ได้ แล้วแต่ความสะดวกหรือสามารถหามาได้ กะเอาโดยประมาณสัก 25 – 30 กิโลกรัม ทั้งนี้ไม่จำเป็นต้องสับ หรือหั่นใดๆ นะครับ ขั้นตอนต่อไป
  2. นำเอาวัสดุตามข้อ 1 มาคลุกกับกากน้ำตาล ให้เข้ากันเพื่อให้การย่อยสลายได้ไวขึ้น
  3. เมื่อคลุกเสร็จแล้วก็ให้น้ำไปเทใส่ถังน้ำขนาด 100 ลิตร แบบมีฝาปิดจะดีมาก
  4. หลังจากนั้นให้นำน้ำอีกส่วนหนึ่ง(หนึ่งกระแป๋ง หรือสักสิบลิตร) เพื่อละลาย พด.2 ให้เท พด.2 ลงในน้ำแล้วกวนด้วยไม้ให้เข้ากัน ประมาณ 5 นาที ตามคำแนะนำที่มีไว้ข้างซอง พด.2
  5. เมื่อกวนเข้ากันแล้วก็เทใส่ถังขนาด 100 ลิตรน้ำ แล้วกวนอีกครั้ง
  6. ใช้เวลาในการหมัก 30 วัน

ในช่วงอาทิตย์แรกนั้นให้กวนทุกวัน จะได้พลิกเศษปลาไปมา แล้วอาทิตย์ต่อๆ มา ก็กวนเพียงครั้งคราวแต่ไม่จำเป็นต้องกวนบ่อยเกินไป ทั้งนี้ไม่ต้องกลัวว่าจะเหม็นคาว จนทำให้คนอื่นรำคาญนะครับ ยิ่งเราใส่กากน้ำตาลด้วยแล้วจะยิ่งทำให้หอมเลยก็ว่าได้ อาจจะมีกลิ่นปลาอยู่บ้างแต่ไม่ใช่เป็นกลิ่นแบบปลาเน่า แบบเรียกแมลงวันมาตอมอย่างแน่นอนครับ

ยังมีสูตรวิธีการทำน้ำหมักจากปลาหรือเศษปลาอีกแบบหนึ่ง ซึ่งก็ใช้วัสดุแบบเดียวกับสูตรแรก แต่ส่วนผสมอาจจะแตกต่างกันจากสูตรที่สองนี้บ้าง ดังนั้นก็ดูตามความสะดวกและความเหมาะสมของแต่ละคนนะครับ

  • ปลาหรือเศษปลาประมาณ 10-20 กิโลกรัม
  • น้ำส้มสายชู ประมาณ 400-500 ซีซี บางคนอาจจะใช้กรดฟอสฟอริคได้ผลดีเหมือนกัน
  • น้ำตาลแดง หรือกากน้ำตาล 10-20 กิโลกรัม
  • น้ำ เติมจนเต็มถัง200 ลิตร

การนำเอาน้ำหมักปลาไปใช้

ใช้ผสมกับน้ำ กะเอาน้ำหมักประมาณ 5 ซีซี ต่อต้นไม้หนึ่งต้น

สูตรวิธีการทำน้ำหมักจากปลา เศษปลา ดังที่กล่าวมาแล้วนี้ ก็จะได้น้ำหมักปลาที่มีคุณภาพนำไปใช้ได้อย่างดี หากต้องการจะทำการหมักถึงใหม่อีกก็ให้น้ำเอาปลาและน้ำหมักจากถังแรกมาใส่ร่วมด้วย ก็จะทำให้การย่อยสลายได้ดีและเร็วมากยิ่งขึ้น โดยที่ไม่จำเป็นต้องใช้ พด.2 อีกแล้ว ก็จะเหมือนกระบวนการในการขยายน้ำ EM นั่นแหละครับ หากทำได้ ก็จะสามารถลดต้นทุนทางการเกษตรได้

น้ำหมักจากปลา

ความรู้เพิ่มเติม..

** พด.3 เป็นสารเร่ง ที่มีชื่อเต็มว่า “สารเร่งซุปเปอร์ พด.3” ซึ่งใช้สำหรับผลิตเชื่้อจุลินทรีย์ควบคุมเชื้อสาเหตุรากและโคนเน่าของพืช นั่นคือ เป็นเชื้อจุลินทรีย์ กำจัดโรครากและโคนเน่านั่นเองครับ ส่วน พด.2 เป็นสารเร่งเพื่อเร่งการหมักในการผลิตน้ำหมักครับ สารเร่ง พด. สามาถไปขอได้ฟรี!! จาก กรมพัฒนาที่ดิน หรือ ที่ดินอำเภอทุกแห่งครับ (พด. ย่อมาจาก กรมพัฒนาที่ดิน) **

การทำน้ำหมักจากปลาไม่ใช่เรื่องยากอย่างที่คิด แถมทำครั้งเดียวได้ใช้คุ้มไปอีกนาน ต้นไม้ก็เขียว ใบก็สวย ผลก็ออกดก ที่สำคัญคือช่วยให้เราเกษตรกรประหยัดต้นทุนไปได้เยอะ ใครมีเศษปลาก็อย่าเพิ่งทิ้ง เอามาหมักเป็นปุ๋ยน้ำซะ รับรองว่าคุ้มทั้งเงิน คุ้มทั้งแรง แบบนี้เรียกว่า “ของดีใกล้ตัว” จริง ๆ ครับ


บทความอื่นที่น่าสนใจ